Oprocentowanie kredytu według zmiennej stopy procentowej

Nierzadką praktyką kredytodawców jest oprocentowanie kredytu według zmiennej stopy procentowej. W umowie takiego kredytu możemy przeczytać: „kredyt oprocentowany jest według zmiennej stopy procentowej…”, „wysokość ustalonego oprocentowania może ulec zmianie…”. Zadać zatem należy pytanie, czy każdy kredytobiorca ma świadomość ryzyka zmiany oprocentowania swojego kredytu, w tym zwłaszcza jego podwyższenia? Czy przeciętny konsument jest w stanie zrozumieć mechanizm zmiany stopy procentowej? Wreszcie – czy klauzula zmiennego oprocentowania daje kredytodawcom możliwość nieograniczonej swobody kreowania – według własnego widzimisię – wysokości oprocentowania? Na te i wiele innych pytań, odpowiedzi znajdziesz w tym artykule. Koniecznie czytaj dalej!

Kredyt konsumencki

W pierwszej kolejności wyjaśnić należy, iż omawiana tu kwestia dotyczyć będzie kredytów konsumenckich.

Kredyt konsumencki to – zgodnie z definicją zawartą w art. 3 ust. 1 i 1a ustawy z dnia 12 maja 2011 roku o kredycie konsumenckim (Dz.U.2019.1083 t.j. z dnia 2019.06.12, dalej: „ustawa o kredycie konsumenckim”) – kredyt w wysokości nie większej niż 255 550 zł albo równowartość tej kwoty w walucie innej niż waluta polska, który kredytodawca w zakresie swojej działalności udziela lub daje przyrzeczenie udzielenia konsumentowi, a także umowę o kredyt niezabezpieczony hipoteką, który jest przeznaczony na remont domu albo lokalu mieszkalnego, w tym w wysokości większej niż 255 550 zł.

Wyróżnić można zatem trzy zasadnicze cechy kredytu konsumenckiego:

• jest to umowa o kredyt (w znaczeniu ekonomicznym),
• musi być zawarta między przedsiębiorcą a konsumentem,
• kwota kredytu nie może przekraczać 255 550 zł (lub równowartości tej kwoty w innej walucie).

Wyjaśnić należy także, że kredyt konsumencki to nie rodzaj kredytu, ale pewna kategoria zbiorcza obejmująca umowy o określonym charakterze, do których stosuje się przepisy tej ustawy. Są to właśnie m.in. umowa pożyczki, umowa kredytu w rozumieniu przepisów Prawa bankowego, a także umowa o kredyt wiązany czy odnawialny.
Więcej na temat kredytów konsumenckich przeczytasz tutaj (link).

Sama formuła zmiennego oprocentowania kredytów konsumenckich jest możliwa i zgodna z prawem.

Na potwierdzenie odwołać się można wprost do przepisów ustawy o kredycie konsumenckim. Zgodnie z art. 30 pkt 6 ustawy o kredycie konsumenckim umowa o kredyt konsumencki powinna określać stopę oprocentowania kredytu oraz warunki jej zmiany z podaniem indeksu lub stopy referencyjnej, o ile ma zastosowanie do pierwotnej stopy oprocentowania kredytu. Natomiast zgodnie z art. 36 ustawy o kredycie konsumenckim w wypadku zmiany wysokości stopy oprocentowania w czasie obowiązywania umowy o kredyt konsumencki, konsument przed jej dokonaniem otrzymuje od kredytodawcy, na trwałym nośniku, informację o tej zmianie. Skoro ustawa przewiduje obowiązki kredytodawcy do wskazania w umowie warunków zmiany oprocentowania oraz do poinformowania – na etapie pokontraktowym – o zmianie wysokości oprocentowania, to oczywistym pozostaje, że sama możliwość zmiennego oprocentowania jest prawnie dopuszczalna.

Co to jest oprocentowanie kredytu?

Odsetki to nieodłączny element niemal każdego kredytu. Stanowią one wynagrodzenie za korzystanie z cudzych pieniędzy, a ich wysokość ustalana jest jako ułamek (procent) należności głównej za oznaczony czas korzystania z udostępnionego kapitału.

Pobieranie odsetek musi mieć swoje źródło. Zgodnie z art. 359 § 1 KC może nim być: czynność prawna (np. umowa), ustawa, orzeczenie sądu lub decyzja innego właściwego organu. W przypadku kredytów podstawę do naliczania odsetek w określonej wysokości stanowi zazwyczaj zapis umowy zawartej z kredytodawcą.

Warto zauważyć także, że odsetki są świadczeniem ubocznym. Uboczny charakter obowiązku zapłaty odsetek wyraża się w tym, że powstaje on tylko w związku z zasadniczym obowiązkiem spełnienia świadczenia pieniężnego i w wielu przypadkach zdarzenia prawne dotyczące długu głównego wywołują skutek także co do zobowiązania odsetkowego. W uchwale składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 26 stycznia 2005 roku (sygn. akt III CZP 42/04, OSN 2005, Nr 9, poz. 149) przyjęto na przykład, że wraz z przedawnieniem się roszczenia głównego przedawniają się także roszczenia o świadczenia uboczne, choćby termin ich przedawnienia jeszcze nie upłynął. Dotyczy to tylko przypadku przedawnienia roszczenia głównego, nie zaś jego wygaśnięcia (np. przez spełnienie świadczenia), oraz nie następuje w sytuacji, gdy przed przedawnieniem się roszczenia głównego nastąpiło przerwanie biegu przedawnienia roszczenia o świadczenie uboczne.

Od odsetek kapitałowych (stanowiących wynagrodzenie kredytodawcy za korzystanie z jego kapitał) odróżnić należy odsetki za opóźnienie (odsetki karne/odsetki z tytułu należności przeterminowanych). Stanowią one rekompensatę z tytułu opóźnienia się przez kredytobiorcę ze spełnieniem świadczenia pieniężnego. Należne są kredytodawcy nawet jeżeli nie poniósł przez to żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik nie ponosi odpowiedzialności. Odsetki karne liczone są za okres od dnia wymagalności roszczenia do dnia zapłaty.

Wysokość odsetek kapitałowych może zostać ustalona przez strony w umowie (odsetki umowne) bądź wynikać z przepisów prawa (odsetki ustawowe). Zgodnie z art. 359 § 2 KC jeżeli wysokość odsetek nie jest w inny sposób określona, należą się odsetki ustawowe w wysokości równej sumie stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 3,5 punktów procentowych. Aktualnie – od 18 marca 2020 r. – odsetki ustawowe wynoszą 4,5 % (stopa referencyjna NBP – 1,00 %).

Pamiętać jednak należy, że o ile wysokość odsetek umownych jest objęta swobodą kontraktową stron, to jednak nie może ona przekraczać wysokości odsetek maksymalnych. Maksymalna wysokość odsetek wynikających z czynności prawnej nie może w stosunku rocznym przekraczać dwukrotności wysokości odsetek ustawowych. Konsekwentnie do powyższego, odsetki umowne nie mogą przekraczać 9 % w skali roku.

Ważne! Jeżeli odsetki określone w umowie przewyższają swoją wysokością odsetki maksymalne, kredytodawcy należą się jedynie odsetki maksymalne. Wynika to wprost z art. 359 § 2² KC.

Stałe a zmienne oprocentowanie kredytu

Warto wspomnieć także, że oprocentowanie kredytu (odsetki kapitałowe) może być:

• stałe – odsetki są wyrażone wówczas za pomocą określonej liczby, a ich wysokość nie ulega zmianie w trakcie trwania umowy;

Przykład: odsetki stałe mogą być określone w umowie kredytu za pomocą klauzuli o treści: „Kredyt jest oprocentowany w wysokości 7% w stosunku rocznym”.

• zmienne – stopa oprocentowania nie jest stała. Wręcz przeciwnie, może ulec zmianie w trakcie trwania umowy. Wysokość zmiennego oprocentowania określona jest zazwyczaj opisowo i uzależniona jest od jakiegoś obiektywnego czynnika, np. kredyt może być oprocentowany według zmiennej stopy procentowej wynoszącej czterokrotność stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego w stosunku rocznym. Możliwość zastrzeżenia zmiennego oprocentowania wynika bezpośrednio z przepisów ustawy o kredycie konsumenckim (por. art. 36 ustawy o kredycie konsumenckim). Pamiętać jednak należy, że:

„(…) gdy odsetki mają stopę zmienną, to zmiana stopy musi być uzależniona od czynników obiektywnych, co eliminuje jakąkolwiek swobodę interpretacyjną oraz umożliwia wyliczenie (ustalenie) stopy odsetek w drodze prostych działań arytmetycznych”.

Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 września 2014 r.,
sygn. III CZP 53/14, LEX nr 1504875.

Pamiętaj! Nawet jeżeli kredyt konsumencki jest oprocentowany według zmiennej stopy procentowej, nadal zastosowanie będą miały przepisy o odsetkach maksymalnych. Oznacza to, że niezależnie od sposobu określenia wysokości odsetek nie mogą one przekraczać 9 % w skali roku (aktualnie).

Zmienne oprocentowanie kredytu wiąże się dla kredytobiorcy z pewnym ryzykiem i niepewnością, co do przyszłej ich wysokości. Jasno należy jednak powiedzieć, że zastrzeżenie w umowie zmiennego oprocentowania nie przesądza jeszcze, że jego wysokość rzeczywiście ulegnie zmianie w trakcie spłacania kredytu. Przy czym oczywistym jest, iż wyższe prawdopodobieństwo zmiany oprocentowania wystąpi w przypadku kredytów długoterminowych.

Przykład: swoistym przykładem określenia oprocentowania o zmiennej stopie są odsetki ustawowe. Wynoszą one sumę stopy referencyjnej NBP oraz 3,5 punktów procentowych. Stopa referencyjna NBP (określająca rentowność 7-dniowych bonów pieniężnych) to jedna ze stóp procentowych ustalanych przez Radę Polityki Pieniężnej. Jej wysokość w okresie od 5 marca 2015 roku do 17 marca 2020 roku była stała i  wynosiła 1.5 % w skali roku. Aktualnie – tj. od 18 marca 2020 roku – stopa referencyjna NBP wynosi 1,00 %. Stanowi ona zatem obiektywny czynnik, od którego uzależniona jest wysokość odsetek umownych.

Zmienne oprocentowanie a klauzule abuzywne

Klauzule abuzywne to inaczej niedozwolone postanowienia zawarte w umowie, której drugą stroną jest konsument. W przypadku uznania jakiegoś postanowienia za abuzywne traci ono moc i przestaje mieć wpływ na kształt praw i obowiązków stron takiej umowy.

Zgodnie z art. 385¹ § 1 KC postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nieuzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy. Nie dotyczy to postanowień określających główne świadczenia stron, w tym cenę lub wynagrodzenie, jeżeli zostały sformułowane w sposób jednoznaczny. Natomiast, nieuzgodnione indywidualnie są te postanowienia umowy, na których treść konsument nie miał rzeczywistego wpływu. W szczególności odnosi się to do postanowień umowy przejętych z wzorca umowy zaproponowanego konsumentowi przez kontrahenta.

Zatem, abuzywne mogą się okazać postanowienia umowy, które:

• nie są uzgodnione indywidualnie z konsumentem,
• kształtują prawa i obowiązki konsumenta w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami,
• rażąco naruszają interesy konsumenta,
• nie dotyczą głównych świadczeń stron (zwłaszcza ceny lub wynagrodzenia) sformułowanych w sposób jednoznaczny.

Dodać do powyższego należy, iż w art. 385³ KC zawarty został katalog tzw. szarych klauzul. Zgodnie z tym przepisem, w razie wątpliwości uważa się, że niedozwolonymi postanowieniami umownymi są m.in. te, które uprawniają kontrahenta konsumenta do jednostronnej zmiany umowy bez ważnej przyczyny wskazanej w tej umowie.

Na pierwszy rzut oka, może więc wydać się, że postanowienie umowy przewidujące możliwość zmiany stopy procentowej odsetek stanowi jedno z postanowień niedozwolonych. Jednak w rzeczywistości kwestia ta jest o wiele bardziej skomplikowana.

Niedozwolone, ale tylko kryteria zmiany oprocentowania

Przede wszystkim kwestia zmiennego oprocentowania obejmuje dwa dalsze problemy, a mianowicie problem samej zasady stosowania zmiennej stopy procentowej oraz problem zakresu, a przede wszystkim kryteriów, zmiany oprocentowania.

Jeżeli chodzi o samą koncepcję stosowania zmiennej stopy oprocentowania kredytu to o braku jej abuzywnego charakteru przesądził już dawno Sąd Najwyższy w uchwale składu 7 sędziów z dnia 6 marca 1992 r., sygn. III CZP 141/91 (OSNC 1992/6/90). Pośrednio możliwość zastrzeżenia zmiennego oprocentowania wyrażona została później także w ustawach: ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe (art. 76) oraz ustawie z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim (art. 30 i art. 36).

Na temat niedozwolonego charakteru postanowień umowy niejednokrotnie wypowiadał się Sąd Najwyższy. Już we wspomnianej uchwale (7) z dnia 6 marca 1992 r. podkreślono, że prawnie nieskuteczne jest upoważnienie banku do jednostronnej zmiany umowy, mającej cechy dowolności. Konsekwentnie, uprawnienia do zmiany przez bank w czasie trwania umowy wysokości stopy oprocentowania bez wypowiedzenia umowy, wymaga dla swej skuteczności określenia konkretnych okoliczności, od jakich zmiana ta jest uzależniona. Innymi słowy, w umowie precyzyjnie musi zostać określony mechanizm zmiany stopy oprocentowania, tak, by zmiana nie była dowolna.

„Wprawdzie samo zastrzeżenie przez bank zmiennej stopy procentowej kredytu nie stanowi niedozwolonej klauzuli wzorca umownego w rozumieniu art. 385¹ k.c., niemniej sposób określenia przez bank warunków zmiany procentowej kredytu podlega ocenie z punktu widzenia konsumenta i w tym zakresie banki powinny zachować szczególną staranność w odniesieniu do precyzyjnego, jednoznacznego i zrozumiałego dla kontrahenta określenia tych warunków.”

Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 21 grudnia 2011 r.,
sygn. I CSK 310/11, LEX nr 1108504

Podsumowując tę część wywodu, podkreślić należy, iż sama koncepcja zmiennego oprocentowania kredytu jest zgodna z prawem. W kontekście ewentualnej abuzywności może być badany jedynie mechanizm tej zmiany, tj. czy nie ma on charakteru dowolnej i jednostronnej decyzji kredytodawcy.

Niezależnie od powyższego, na marginesie zaznaczyć należy, iż możliwość badania postanowienia dotyczącego oprocentowania kredytu pod kątem naruszenia przepisów o niedozwolonych postanowieniach umownych może okazać się wątpliwa, jeżeli uznamy to postanowienie za dotyczące głównych świadczeń stron (wynagrodzenia) – wyłączone z zakresu normy art. 385¹ KC.

Stanowisko UOKIK

Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów parokrotnie badał postanowienia umowy dotyczące zmiennego oprocentowania. I tak decyzją nr RLU – 06/2013 z dnia 24 maja 2013 r. za abuzywne uznał postanowienie umowy brzmiące:

„Pożyczka oprocentowana jest według zmiennej stopy procentowej ustalonej przez Zarząd (…), wynoszącej w dniu zawarcia umowy …% w skali roku. Stopa procentowa może ulegać zmianom w okresie trwania umowy pożyczki w przypadku zmiany co najmniej jednego z następujących parametrów:
a. stóp procentowych Narodowego Banku Polskiego
b. rentowności bonów skarbowych, obligacji Skarbu Państwa,
c. oprocentowania lokat międzybankowych (stawek WIBOR/WIBID),
d. wskaźnika cen towarów i usług konsumpcyjnych ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym GUS,
oraz w zakresie wynikającym ze zmian tych parametrów.”

Postanowienie to wpisane zostało do jawnego rejestru klauzul niedozwolonych prowadzonego przez Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Rejestr dostępny jest on-line pod adresem: https://www.rejestr.uokik.gov.pl/. Podobne klauzule niedozwolone dotyczące zmiany oprocentowania wpisane są m.in. pod numerami: 3016 oraz 5250.

W rzeczonej decyzji wskazano, że skoro w myśl art. 76 ustawy Prawo Bankowe nałożono na przedsiębiorców działających w sektorze bankowości obowiązek zawarcia w umowie warunków zmiany stopy procentowej kredytu, nie wskazując na stopień szczegółowości tych danych to kwestia określenia warunków zmiany stopy procentowej winna być określona w umowie zawartej z konsumentem. Ustalenie zmiennej stopy oprocentowania, powinno być unormowane w taki sposób, by w chwili zawarcia umowy konsument mógł dokonać oceny celowości i opłacalności zaciągnięcia kredytu, a w toku jego spłacania zmiany jego oprocentowania nie miały charakteru oderwanego od czynników wpływających na nie.

Precyzyjne kryteria

W omawianej decyzji Prezes UOKiK odwołał się do (przytaczanego powyżej) postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 21 grudnia 2011 r., sygn. I CSK 310/11 (LEX nr 1108504). Podkreślono w nim – a stanowisko takie zaaprobował także Prezes UOKiK – że:

„(…) brak precyzyjnego określenia przez kredytodawcę przesłanek zmiany oprocentowania kredytu we wzorcu umownym, w każdym przypadku ocenić należy jako rażąco naruszający interesy konsumentów oraz sprzeczny z dobrymi obyczajami. Zmiana stopy procentowej kredytu zależeć powinna od okoliczności obiektywnych, a nie od subiektywnej decyzji banku udzielającego kredytu. Nieprecyzyjne i niejednoznaczne sformułowanie przesłanek zmiany wysokości oprocentowania jednostronnie preferuje interes przedsiębiorcy (banku), który taki instrument pozostawia do swojej wyłącznej kompetencji.”

Każdorazowo zatem za niedozwolone postanowienie umowne uznana zostanie klauzula sformułowana w sposób niejednoznaczny. O abuzywności postanowienia dotyczącego zmiennego oprocentowania świadczy także użycie określenia „może ulec zmianie”. W takim bowiem przypadku nie jest wiadome chociażby, czy jakakolwiek zmiana oprocentowania – nawet w przypadku wystąpienia jednego lub kilku czynników – nastąpi. Nie można również stwierdzić, o ile zmieni się oprocentowanie, skoro omawiana klauzula dotyczy jedynie wzrostu o określoną wartość punktu procentowego wskazanych czynników, nie zawierając informacji o sposobie wyliczenia nowego oprocentowania (np. kierunku tej zmiany). Dodatkowo, nie sposób uznać, że klauzula ta nie jest abuzywna, skoro nie obliguje banku do obniżki stopy oprocentowania kredytu w wypadku zmiany czynnika bądź czynników na korzyść kredytobiorcy. Innymi słowy, w przypadku takiego postanowienia umownego, kredytodawca może nie obniżyć oprocentowania kredytu, nawet jeżeli obniżeniu uległ czynnik, od którego to oprocentowanie jest uzależnione.

Wobec powyższego stwierdzić należy, że klauzula zmiennego oprocentowania powinna:

• wskazywać konkretnie i precyzyjnie przesłanki, których zaistnienie warunkuje zmianę wysokości oprocentowania kredytu/pożyczki,
• wskazywać proporcję i kierunek zmian oprocentowania,
• określać dokładnie czas zmiany oprocentowania,
• wyrażać uprawnienie kredytodawcy do podwyższenia oprocentowania pożyczki/kredytu w ślad za podwyżkami wskaźników ekonomicznych oraz obowiązek kredytodawcy (a uprawnienie konsumenta do żądania) do obniżenia go, gdy te same czynniki się obniżają,
• umożliwiać konsumentowi faktyczną ocenę, czy ewentualnej zmiany dokonano należycie.

Kontrola abuzywności postanowienia

Jeżeli umowa, którą podpisał konsument zawiera niedozwolone postanowienia, to uznaje się, że postanowienia takie nie wiążą go z mocy prawa. Pozostałe postanowienia umowy (nieposiadające abuzywnego charakteru) wiążą strony w niezmienionym zakresie. W praktyce oznacza to, że uznane za niedozwolone postanowienie traktuje się tak, jakby go w ogóle nie było.

Jeżeli jesteśmy przekonani, że umowa, którą podpisaliśmy jako konsumenci zawiera takie niedozwolone klauzule umowne należy złożyć do kredytodawcy (banku/SKOK-u/instytucji pożyczkowej) reklamację. Ustawa z dnia 5 sierpnia 2015 r. o rozpatrywaniu reklamacji przez podmioty rynku finansowego i o Rzeczniku Finansowym daje nam możliwość złożenia reklamacji oraz zobowiązuje podmioty rynku finansowego do zachowania 30-dniowego terminu na rozpatrzenie i udzielenie odpowiedzi na takie pismo.

Jeżeli przedsiębiorca nie przychyli się do naszego stanowiska – nie uwzględni reklamacji – należy zwrócić się do sądu powszechnego o uznanie danego postanowienia za niewiążące. Jest to tzw. incydentalna kontrola postanowienia wzorców umowy.

Ważne! Zarzut abuzywności postanowień umowy kredytowej możesz także podnieść w toku postępowania sądowego wytoczonego przez bank, np. o zapłatę kwoty kredytu. Sąd jest wówczas zobligowany do dokonania kontroli zgodności z zasadami współżycia społecznego postanowień, które uwzględnisz w zarzucie.

Konsument może także o swoim podejrzeniu stosowania przez kredytodawcę (przedsiębiorcę) niedozwolonego postanowienia wzorca umowy powiadomić Prezesa UOKiK. Jeżeli podejrzenie będzie wystarczająco uzasadnione, dokonana zostanie abstrakcyjna kontrola postanowień wzorca umowy w ramach prowadzonego przez Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów postępowania w sprawie o uznanie postanowień wzorca umowy za niedozwolone. Osoba, która poinformowała UOKiK o podejrzeniu, może zostać dopuszczona w charakterze zainteresowanego do postępowania. Zainteresowany może przedkładać dokumenty związane ze sprawą, zgłaszać wnioski oraz przeglądać akta.

W kierowanym do UOKiK zawiadomieniu należy:

• wskazać, czy konsument podejmował kontakt z przedsiębiorcą w celu wyeliminowania niedozwolonego postanowienia z wzorca umowy oraz jakie stanowisko zajął przedsiębiorca,
• załączyć cały wzorzec umowy zawierający kwestionowane postanowienie,
• wskazać argumenty przemawiające za uznaniem danego postanowienia za naruszające dobre obyczaje i rażąco naruszające interesy konsumentów.

Decyzja UOKiK wydana na skutek tego postępowania, uznająca postanowienie wzorca umowy za niedozwolone ma skutek tylko w stosunku do przedsiębiorcy, który ją stosował oraz wobec wszystkich konsumentów, którzy zawarli z nim umowę na postawie klauzuli wskazanej w decyzji.

Prawomocne decyzje Prezesa UOKiK mają charakter prejudykatu w postępowaniu sądowym. Oznacza to, że ustalenia Urzędu co do faktu stosowania praktyki naruszającej zbiorowe interesy konsumentów są dla sądu powszechnego wiążące. Nie musi on w tym zakresie prowadzić własnego postępowania dowodowego. Konsumenci mogą się powołać na prawomocną decyzję UOKiK, gdy będą chcieli dochodzić swoich praw w sądzie.

Nadzieja dla kredytobiorców

„(…) okoliczność, że wobec zamieszczenia w umowie klauzuli abuzywnej powstaną skutki odmienne od zmierzonych przez strony, nie zwalnia sądu z obowiązku zastosowania bezwzględnie wiążącego przepisu art. 385¹ § 1 KC i stwierdzenia tej abuzywności. Jeżeli nawet ekonomicznym skutkiem wyroku będzie uzyskanie przez powodów kredytu na warunkach korzystniejszych od występujących na rynku, to skutek ten będzie spowodowany tylko zamieszczeniem w umowie przez pozwany bank klauzuli sprzecznej z prawem.”

Wyrok Sądu Okręgowego w Łodzi z 3 lutego 2012 r.,
sygn. III Ca 1207/11, Mon. Pr. Bank. 2012, nr 10, s. 13-24

W praktyce uznanie postanowienia umownego dotyczącego zmiennego oprocentowania za abuzywne, pociąga za sobą stwierdzenie, że jest ono w całości nieskuteczne z mocy prawa. W związku z tym, umowę kredytu należy traktować jako nieoprocentowaną, bez zastrzeżenia odsetek umownych oraz odsetek z tytułu należności przedawnionych.

Rodzi to daleko idące konsekwencje dla kredytodawców i znaczne korzyści dla kredytobiorców. W takim bowiem przypadku zwrotowi przez kredytobiorcę podlega jedynie „czysty kapitał kredytu” (całkowita kwota kredytu), a dokonane dotychczas wpłaty zaliczone na poczet spłaty odsetek będą musiały zostać przeksięgowane na spłatę kapitału Postanowienie sądu w tym zakresie ma charakter deklaratoryjny i jedynie potwierdza abuzywność postanowienia umownego istniejącą od chwili zawarcia umowy – ma zatem skutek wsteczny.

Nie można jednak wykluczyć, że za niedozwoloną zostanie uznana jedynie ta część postanowienia umownego, która określa kryteria zmiany oprocentowania, a sam kredyt zostanie uznany za oprocentowany według stałej stopy oprocentowania, obowiązującej w dniu zawarcia umowy.

Jeżeli postanowienia Twojej umowy kredytowej budzą wątpliwości co do zgodności z dobrymi obyczajami i wydają się naruszać Twój interes jako konsumenta – koniecznie skontaktuj się z nami. Wypełnij formularz – szybko się z Tobą skontaktujemy i pomożemy Ci rozwiązać każdy problem z kredytem.

Wypełnienie i przesłanie formularza jest bezpłatne.