Obowiązki informacyjne kredytodawcy

Każdy, kto choć raz zmuszony był wziąć kredyt wie, jak – w ogromie różnych ofert – trudno jest dokonać dobrego wyboru. Naprzeciw trudnościom konsumentów w wyborze odpowiedniego kredytu wyjść miały przepisy ustawy z dnia 12 maja 2011 roku o kredycie konsumenckim (Dz.U.2019.1083 t.j. z dnia 2019.06.12, dalej: „ustawa o kredycie konsumenckim”), które wprowadziły szereg obowiązków o charakterze informacyjnym, obciążających kredytodawców. Całość tych obowiązków niekiedy określa się zbiorczym terminem „asysty przedkontraktowej”. Ustawodawca założył bowiem, że racjonalne i rozsądne decyzje kredytowe będzie podejmował jedynie konsument dobrze poinformowany.

Jakie są zatem obowiązki informacyjne kredytodawcy, udzielenia jakich informacji może żądać konsument i co w sytuacji, gdy kredytodawca odmówi spełnienia obowiązków informacyjnych? Wyjaśniamy.

Jakich kredytów dotyczą te obowiązki?

Zanim szczegółowo omówione zostaną ciążące na kredytodawcach obowiązki informacyjne, wyjaśnić należy, do jakiego rodzaju umów kredytowych będą miały zastosowanie.

Kredyt konsumencki to – zgodnie z definicja zawarta w art. 3 ust. 1 i 1a ustawy o kredycie konsumenckim – kredyt w wysokości nie większej niż 255 550 zł albo równowartość tej kwoty w walucie innej niż waluta polska, który kredytodawca w zakresie swojej działalności udziela lub daje przyrzeczenie udzielenia konsumentowi, a także umowę o kredyt niezabezpieczony hipoteką, który jest przeznaczony na remont domu albo lokalu mieszkalnego, w tym w wysokości większej niż 255 550 zł.

Wyróżnić można zatem trzy zasadnicze cechy kredytu konsumenckiego:

• jest to umowa o kredyt (w znaczeniu ekonomicznym),
• musi być zawarta między przedsiębiorcą a konsumentem,
• kwota kredytu nie może przekraczać 255 550 zł (lub równowartości tej kwoty w innej walucie).

Wyjaśnić należy także, że kredyt konsumencki to nie rodzaj kredytu, ale pewna kategoria zbiorcza obejmująca umowy o określonym charakterze, do których stosuje się przepisy tej ustawy. Są to właśnie m.in. umowa pożyczki, umowa kredytu w rozumieniu przepisów Prawa bankowego, a także umowa o kredyt wiązany czy odnawialny.

Więcej na temat kredytów konsumenckich przeczytasz tutaj.

Mając na uwadze powyższe zauważyć należy, iż obowiązki informacyjne spoczywają na tych kredytodawcach, którzy w swej ofercie proponują kredyty konsumenckie. Będą to zatem m.in.:

• banki,
• spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe,
• instytucje pożyczkowe,
• inne podmioty, w tym: producenci, usługodawcy, sprzedawcy.

Czym jest asysta przedkontraktowa?

Ustawa o kredycie konsumenckim (a zwłaszcza Rozdział 2. tej ustawy) określa obowiązki kredytodawcy dotyczące okresu przed zawarciem umowy o kredyt. Znakomita większość z nich reguluje obowiązki o charakterze informacyjnym. Są to:

• obowiązek zamieszczenie określonych informacji w reklamach kredytu konsumenckiego,
• obowiązek zbadania zdolności kredytowej konsumenta i – w przypadku odmowy udzielenia kredytu – powiadomienie go o wynikach weryfikacji tej zdolności w oparciu o informacje zawarte w bazie danych,
• obowiązek udzielenia konsumentowi wyjaśnień,
• obowiązek przekazania konsumentowi, na jego wniosek, bezpłatnego projektu umowy,
• obowiązek dostarczenia konsumentowi określonych informacji na formularzu informacyjnym.

Wymienione wyżej obowiązki tworzą normatywny system tzw. asysty przedkontraktowej. System ten ma za zadanie ułatwić konsumentowi podjęcie racjonalnej i rozsądnej decyzji w sprawie zaciągnięcia kredytu oraz wyboru najkorzystniejszej dla niego oferty.

„Większość proponowanych rozwiązań ma na celu zlikwidowanie lub chociaż zmniejszenie asymetrii informacji przez zapewnienie konsumentom dostępu do bardziej przejrzystej, rzetelnej i pełniejszej informacji na temat oferty kredytu konsumenckiego, tak aby podejmowane przez konsumentów decyzje były jak najbardziej świadome i przeanalizowane”

Uzasadnienie projektu ustawy o kredycie konsumenckim,
VI kadencja, druk sejm. nr 3596, s. 19.

Obowiązek sprawowania przez kredytodawcę tzw. asysty przedkontraktowej stanowczo odróżnić należy od doradztwa finansowego. Kredytodawca nie ma bowiem obowiązku doradzenia potencjalnemu kredytobiorcy wyboru oferty najbardziej odpowiadającej jego potrzebom (tj. celom, na jaki ma być przeznaczony kredyt i stanu majątkowego kredytobiorcy). Jego zadaniem jest jedynie stworzenie kredytobiorcy optymalnych warunków do podjęcia samodzielnej decyzji w tym zakresie. Stąd, kredytodawca ma obowiązek dostarczyć konsumentowi prawdziwych i wyczerpujących informacji, a także w sposób zrozumiały wyjaśnić, co poszczególne dane oznaczają. Zabiegi te mają sprawić, że konsument samodzielnie będzie mógł trafnie ocenić swoją sytuację finansową (obecną i przyszłą).

Nie bez znaczenia jest tutaj forma przekazu, tj. sposób w jaki informacje i wyjaśnienia prezentowane są przyszłemu kredytobiorcy. Standardowo treści przekazywane w ramach obowiązków informacyjnych muszą być zrozumiałe dla tzw. przeciętnego konsumenta. Oznacza to, że informacje mają być podane w sposób dogodny i możliwy do zrozumienia przez przeciętnego Kowalskiego, który ma ogólne pojęcie o kredytach, ale nie jest ekspertem w tej dziedzinie. Realizacja tego obowiązku będzie zatem tym bardziej wymagająca, im mniejsze zrozumienie prezentowanych treści będzie przejawiał konsument.

Obowiązek informacyjny w reklamie

Pierwsza styczność potencjalnego kredytobiorcy z ofertą kredytu konsumenckiego odbywa się zazwyczaj poprzez reklamę. W praktyce kontakt ten odgrywa kluczową (o ile nie najważniejszą) rolę w procesie decyzyjnym konsumenta. Dlatego też, bardzo rozsądnym posunięciem było wprowadzenie regulacji dotyczących treści i sposobu ich przekazywania w reklamie kredytu konsumenckiego.

„Ustawa o kredycie konsumenckim przesądza, że już sama reklama, która zawiera informacje o kosztach kredytu powinna dostarczyć konsumentowi podstawowych informacji, które są niezbędne do podjęcia przez niego decyzji rynkowej (wyboru oferty, zawarcia umowy, itp.). Dzięki temu konsument, wyłącznie na podstawie reklamy, może podjąć wstępną decyzję w zakresie tego, czy podejmie dalsze kroki mające na celu zapoznanie się z pełną ofertą przedsiębiorcy.”

Decyzja Prezesa UOKiK nr RKR – 4/2017 z 30 czerwca 2017 r.

Co powinna zawierać reklama?

Zgodnie z art. 7 ustawy o kredycie konsumenckim w reklamach dotyczących kredytu konsumenckiego zawierających dane dotyczące kosztu kredytu, w szczególności stopę oprocentowania, należy podać konsumentowi w sposób jednoznaczny, zrozumiały i widoczny dane dotyczące:

• stopy oprocentowania kredytu (wraz z określeniem jej charakteru: stała, zmienna, mieszana),
• poszczególnych opłat uwzględnianych w całkowitym koszcie kredytu,
• całkowitą kwotę kredytu,
• rzeczywistą roczną stopę oprocentowania.

Przykład: warto podkreślić, iż powyższe wymogi dotyczą reklam, które zawierają jakąkolwiek informacje o koszcie kredytu konsumenckiego, dlatego w przypadku reklam wizerunkowych banku (ogólnie zachęcających do skorzystania usług, a nie jednej konkretnej oferty) art. 7 ustawy o kredycie konsumenckim nie znajdzie zastosowania.

Dodatkowo, w stosownych przypadkach, w reklamie kredytu konsumenckiego powinny znaleźć się także informacje o:

• czasie obowiązywania umowy,
• całkowitej kwocie do zapłaty przez konsumenta,
• wysokości miesięcznych rat,
• cenie towaru lub usługi oraz kwotę wszystkich zaliczek (w przypadku umowy o tzw. kredyt wiązany lub kupiecki).

W przypadku natomiast, gdy do zawarcia umowy o kredyt konsumencki, na warunkach określonych w reklamie, niezbędne jest zawarcie umowy dodatkowej (w szczególności umowy ubezpieczenia) a kosztu takiej umowy nie można z góry określić, kredytodawca lub pośrednik kredytowy podaje konsumentowi w sposób jednoznaczny, zrozumiały i widoczny informację o tym obowiązku wraz z rzeczywistą roczną stopą oprocentowania.

Sposób przekazania informacji

Podkreślić należy przede wszystkim, że obowiązkowe elementy reklamy kredytu konsumenckiego (określone w art. 7 ustawy o kredycie konsumenckim) muszą zostać podane w sposób jednoznaczny, zrozumiały i widoczny dla tzw. przeciętnego konsumenta.
Dodatkowo, wymienione powyżej informacje podaje się konsumentowi w sposób co najmniej tak samo widoczny, czytelny i słyszalny jak dane dotyczące kosztu kredytu konsumenckiego. Niedopuszczalne jest zatem wyróżnianie (zastosowanie większej czcionki, wyeksponowanie graficzne, powtórzenie dwa razy) w reklamie kredytu konsumenckiego informacji korzystnych z perspektywy przyszłego kredytobiorcy, a pominięcie informacji zniechęcających do wyboru konkretnej oferty.

Przykład: nie może być tak, że w reklamie prasowej kredytu konsumenckiego informacja o oprocentowaniu w wysokości 6 % w skali roku będzie podana większą czcionką i wyraźniejszym kolorem, niż informacja o konieczności poniesienia początkowej opłaty prowizyjnej w wysokości 30% kwoty kredytu.

Reprezentatywny przykład

Przepisy ustawy o kredycie konsumenckim wymagają także przedstawienia w reklamie danych w formie reprezentatywnego przykładu uwzględniającego:

• średni okres kredytowania,
• całkowitej kwoty kredytu,
• częstotliwości występowania na rynku umów danego rodzaju.

Reprezentatywny przykład ma przedstawiać warunki umowy kredytu konsumenckiego, na jakich kredytodawca spodziewa się zawrzeć co najmniej dwie trzecie umów danego rodzaju.

Więcej na temat reklamy kredytu konsumenckiego możesz przeczytać tutaj.

Ocena zdolności kredytowej

Zdolność kredytowa to zdolność konsumenta do spłaty kredytu wraz z odsetkami w terminach określonych w umowie.

Obowiązek przeprowadzenia analizy zdolności kredytowej potencjalnego kredytobiorcy przed zawarciem umowy (przewidziany w art. 8 ustawy o kredycie konsumenckim) nie do końca ma charakter obowiązku informacyjnego. Stąd, kwestia ta nie będzie przedmiotem dalszego wywodu. Wyjaśnić jednak należy, iż co do zasady kredytodawca dokonuje badania zdolności kredytowej w oparciu o informacje podane przez potencjalnego klienta oraz te, które sam uzyska z odpowiednich baz danych (np. prowadzonych przez Biuro Informacji Kredytowych, czy Biuro Informacji Gospodarczych) oraz własnych zbiorów danych.

O zdolności kredytowej możesz przeczytać tutaj.

Z oceną zdolności kredytowej wiąże się natomiast pewien bardzo istotny obowiązek informacyjny. Mianowicie, w przypadku gdy kredytodawca odmówi konsumentowi udzielenia kredytu konsumenckiego na podstawie informacji zawartych w bazie danych lub zbiorze danych kredytodawcy, kredytodawca niezwłocznie przekazuje konsumentowi bezpłatną informację o wynikach tego sprawdzenia oraz wskazuje bazę danych, w której tego sprawdzenia dokonano.

W praktyce oznacza to, że jeżeli – przykładowo – o odmowie udzielenia kredytu zadecydowała zła historia kredytowa, o której kredytodawca dowiedział się z rejestru dłużników (prowadzonego przez BIK S.A.), kredytodawca zobowiązany jest podać konsumentowi nieodpłatną informację na temat niekorzystnych danych (które zadecydowały o odmowie) oraz ich źródła (tj. że były one zawarte w rejestrze BIK).

Obowiązek udzielenia wyjaśnień

Z założenia w relacji konsument – przedsiębiorca, to ten pierwszy jest podmiotem nieprofesjonalnym, mającą mniejszą wiedzę. Nie powinno zatem dziwić zawarcie w ustawie o kredycie konsumenckim – która wszak ma chronić słabszą stronę stosunku kredytowego – przepisu, zgodnie z którym kredytodawca lub pośrednik kredytowy zobowiązany jest przed zawarciem umowy o kredyt konsumencki udzielić konsumentowi wyjaśnień dotyczących treści informacji przekazanych przed zawarciem umowy oraz postanowień zawartych w umowie, która ma zostać zawarta, w sposób umożliwiający konsumentowi podjęcie decyzji dotyczącej umowy o kredyt konsumencki.

„Projektowane brzmienie art. 11 ustawy ma zapewnić udzielanie przez kredytodawców i pośredników kredytowych konsumentom wyjaśnień w zakresie poszczególnych postanowień umowy. Objaśnienia powinny się odnosić w szczególności do treści informacji przekazanych przed zawarciem umowy oraz postanowień zawartych w umowie. Objaśnienia powinny stanowić dodatkową pomoc umożliwiającą konsumentowi podjęcie decyzji dotyczącej umowy o kredyt konsumencki. Kredytodawca i pośrednik kredytowy ma zatem obowiązek wyjaśnić konsumentowi postanowienia umowy, którą konsument zamierza zawrzeć, tak aby konsument sam mógł dokonać oceny danej oferty”

Uzasadnienie projektu ustawy o kredycie konsumenckim,
VI kadencja, druk sejm. nr 3596, s. 25.

Udzielenie wyjaśnień polega na zrozumiałym dla konsumenta opisaniu znaczenia danego postanowienia umownego oraz przedstawieniu, jakie – w normalnych okolicznościach – mogą z niego wynikać konsekwencje. Wyjaśnienia nie odnoszą się do informacji ogólnych skierowanych do nieznanego kręgu adresatów (np. w reklamie), lecz powinny być dostosowane do indywidualnych potrzeb konsumenta i odnosić się do konkretnej umowy, którą ten planuje zawrzeć.

Przykład: wyjaśnieniu mogą podlegać sformułowania z języka branżowego (w tym prawniczego i prawnego). Jeżeli umowa kredytu przewiduje oprocentowanie w wysokości odsetek maksymalnych, konsument może żądać wyjaśnienia znaczenia tego pojęcia. W tym konkretnym przypadku kredytodawca zobowiązany jest do wskazania sposobu obliczenia tych odsetek oraz ich aktualnej wysokości.

Zauważyć wypada także, że mimo iż, przepis art. 11 ustawy o kredycie konsumenckim nie wymaga wniosku konsumenta, to jednak z pragmatycznego punktu widzenia – taką potrzebę wyjaśnienia niezrozumiałych kwestii – konsument musi wyartykułować. Oczywistym jest przy tym, że nie jest konieczny żaden wniosek formalny (na piśmie), wystarczy, że o daną rzecz po prostu zapytamy w rozmowie z kredytodawcą lub pośrednikiem kredytowym.

Ustawa nie określa też sposobu, w jaki kredytodawca ma dokonać wyjaśnień. Nie ma przeciwskazań co do tego, by konsument zastrzegł, że wyjaśnienia chce otrzymać na trwałym nośniku.

Bezpłatny projekt umowy

Konsument ma prawo do otrzymania, na wniosek, bezpłatnego projektu umowy o kredyt konsumencki, jeżeli w ocenie kredytodawcy lub pośrednika kredytowego, spełnia on warunki do udzielenia mu kredytu konsumenckiego przez tego kredytodawcę lub pośrednika kredytowego.

Projekt umowy powinien zawierać dane konsumenta, tj.: imię, nazwisko i adres oraz wszystkie warunki, na których kredyt mógłby zostać udzielony. Projekt powinien spełniać wymogi dotyczące treści, takie same jak – przewidziane w ustawie o kredycie konsumenckim – dla umowy o kredyt konsumencki. Wszelkie postanowienie powinny być sformułowane w sposób jednoznaczny i zrozumiały dla konsumenta. Co do zasady projekt nie powinien zawierać luk, chyba, że wynikają one z powodu niepodania informacji przez konsumenta lub są to luki techniczne, np. data zawarcia umowy. Przekazany konsumentowi projekt umowy będzie wyglądał zatem niemal identycznie jak sama umowa. Nie będzie on natomiast podpisany przez strony.

Projekt nie ma charakteru wiążącego dla stron. Nie wyraża on dostatecznie woli zawarcia umowy o określonej treści. Warunki udzielenia kredytu przedstawione w projekcie mogą ulec zmianie przed podpisaniem umowy. Konsument powinien jednak o tym fakcie zostać powiadomiony.

Wniosek o doręczenie projektu umowy może zostać złożony przez konsumenta w dowolnej formie – ustnie, telefonicznie, za pośrednictwem poczty elektronicznej.

Istotne jest także, że wydanie projektu umowy jest bezpłatne. Kredytodawca nie może obciążyć konsumenta ani kosztami przygotowania projektu, ani jego doręczenia (np. opłatą za list).

Projekt umowy musi zostać przekazany w sposób zapewniający przyszłemu kredytobiorcy zapoznanie się z nim i dokładne przenalizowanie. Choć omawiany przepis nie wskazuje tego wprost, z funkcjonalnego punktu widzenia zasadnym wydaje się postulat wydania projektu umowy kredytu konsumenckiego na trwałym nośniku, np. pisemnie na kartkach papieru, w formacie WORD lub PDF za pośrednictwem poczty elektronicznej.

Warto wspomnieć także, że konsument (po złożeniu wniosku) otrzyma projekt umowy tylko wówczas, gdy spełnia warunki do udzielenia mu kredytu przez konkretnego kredytodawcę. Nie chodzi tu jednak o warunki formalne, tj. zdolność kredytowa. W ramach swobody kontraktowej kredytodawca z subiektywnych przyczyn może nie chcieć zawarcia umowy kredytu z konkretną osobą. W takim przypadku względy lojalności kontraktowej nakazują jedynie, aby niezwłocznie poinformował o tym konsumenta.

Formularz informacyjny

Dla zapewnienia kredytobiorcy pełnej i kompleksowej informacji o warunkach kredytu, który chce zaciągnąć, kredytodawca ma obowiązek wydać konsumentowi formularz informacyjny. Dokument ten ma zostać przekazany na trwałym nośniku, tj. materiale lub urządzeniu służącym do przechowywania i odczytywania informacji przekazywanych konsumentowi w związku z umową o kredyt, przez czas odpowiedni do celów jakim informacje te służą oraz pozwalające na odtworzenie tych informacji w niezmienionej postaci.

W praktyce oznacza to, że formularz może zostać udostępniony w wersji papierowej, bądź elektronicznej (byleby zachowana została możliwość przechowywania i odczytywania zawartych na nim informacji w każdym czasie i w niezmienionej postaci).
Kluczowe jest przy tym stwierdzenie, że formularz musi zostać przekazany w czasie umożliwiającym zapoznanie się z zamieszczonymi w nim informacjami.

„Istotnym problemem było wskazanie momentu, w którym konsument powinien otrzymać informacje przedkontraktowe. Zgodnie z zaleceniami Komisji Europejskiej, ustawodawca krajowy może przyjąć termin otwarty na interpretację i konkretyzację np. przy użyciu formuły »w stosownym czasie« bądź wprowadzić szczegółowe rozwiązanie, wskazując, w jakim konkretnie okresie kredytodawca bądź pośrednik kredytowy jest zobowiązany udzielić konsumentowi informacji przed zawarciem umowy. Po przeprowadzeniu konsultacji i analiz tego problemu w toku uzgadniania projektu założeń do ustawy o kredycie konsumenckim uznano, iż doprecyzowanie czasu przez wskazanie liczby dni, w jakim informacje otrzymywałby konsument przed zawarciem umowy o kredyt mogłoby spowodować negatywne skutki dla konsumentów przez utrudnienie im dostępu do produktu w odpowiednim czasie. Zatem zasadne jest przyjęcie rozwiązania, w którym konsument otrzymywałby informacje przed zawarciem umowy w czasie, w którym mógłby on szczegółowo zapoznać się z warunkami i kosztami kredytu oraz zobowiązaniami, które będą na nim ciążyć, w przypadku gdy dojdzie do zawarcia umowy.”

Uzasadnienie projektu ustawy o kredycie konsumenckim,
VI kadencja, druk sejm. nr 3596, s. 26.

W świetle powyższych wyjaśnień, jeżeli konsument nie zechce zapoznać się z przekazanymi informacjami, zastanawiać się nad ich znaczeniem albo porównywać ofert, nie ma przeszkód, aby – bezpośrednio po dostarczeniu tych informacji – zawrzeć umowę z konsumentem.

Przykład: Konsument podczas wizyty w banku otrzymał formularz informacyjny dotyczący kredytu, którego oferta go interesuje. Po pięciu minutach rozmowy z konsultantem stwierdził, że nie potrzebuje zapoznawać się z dokładnymi kredytu i decyduje się na podpisanie umowy.

Wzór tego formularza określa załącznik nr 1 do ustawy o kredycie konsumenckim. Wzór formularza został ustandaryzowany. Kluczowe jest to, by w takiej samej postaci stosowali go wszyscy kredytodawcy i pośrednicy kredytowi, gdyż ułatwia to konsumentowi porównanie ofert i podjęcie decyzji o wyborze konkretnej oferty.

Termin ważności formularza wynosi co najmniej 1 dzień roboczy.

Jakie informacje zawiera formularz?

W formularzu informacyjnym powinny zostać zawarte następujące informacje:

1. imię, nazwisko (nazwa) i adres (siedziba) kredytodawcy i pośrednika kredytowego;
2. rodzaj kredytu;
3. czas obowiązywania umowy;
4. stopa oprocentowania kredytu (jej charakter oraz warunki jej stosowania);
5. całkowita kwota kredytu;
6. terminy i sposób wypłaty kredytu;
7. całkowita kwota do zapłaty przez konsumenta (w tym RRSO przedstawione za pomocą reprezentatywnego przykładu);
8. zasady i terminy spłaty kredytu oraz, w odpowiednich przypadkach, kolejność zaliczania rat kredytu konsumenckiego na poczet należności kredytodawcy;
9. informacja dotycząca obowiązku zawarcia umowy dodatkowej, w szczególności umowy ubezpieczenia, w przypadku gdy zawarcie takiej umowy jest niezbędne do uzyskania kredytu lub do uzyskania go na oferowanych warunkach;
10. w odpowiednich przypadkach – informacja o innych kosztach, które konsument jest zobowiązany ponieść w związku z umową o kredyt konsumencki (w szczególności o odsetkach, prowizjach, marżach, opłatach oraz warunki, na jakich koszty te mogą ulec zmianie);
11. informacja o konieczności poniesienia ewentualnych opłat notarialnych;
12. informacja o stopie oprocentowania zadłużenia przeterminowanego, warunki jej zmiany oraz ewentualne inne opłaty z tytułu zaległości w spłacie kredytu (np. koszty czynności windykacyjnych, tj. opłata za monit, wezwanie do zapłaty, wizytę terenową);
13. informacja o skutkach braku płatności;
14. informacja o wymaganych zabezpieczeniach kredytu konsumenckiego;
15. informacja o prawie konsumenta do odstąpienia od umowy;
16. informacja o prawie konsumenta do spłaty kredytu przed terminem (oraz o wysokości prowizji za wcześniejszą spłatę);
17. informacja o prawie konsumenta do niezwłocznego otrzymania bezpłatnej informacji na temat wyników przeprowadzonej w celu oceny zdolności kredytowej weryfikacji w bazie danych;
18. informacja o prawie konsumenta do otrzymania bezpłatnego projektu umowy, na warunkach określonych w art. 12 ustawy o kredycie konsumenckim.

Zasadniczo informacje zawarte w formularzu podzielić można na dwie grupy. Do pierwszej zaliczają się dane dotyczące parametrów kredytu (pkt. 1-14). W drugiej zaś – informacje dotyczące praw konsumenta (pkt. 15-18).

Sankcja za naruszenie obowiązków informacyjnych

Za naruszenie przepisów dotyczących obowiązków informacyjnych nie grozi niestety kredytobiorcy sankcja kredytu darmowego (art. 45 ust. 1 ustawy o kredycie konsumenckim). Niedochowanie tych obowiązków nie powoduje także, że zawarta umowa o kredyt konsumencki będzie mogła zostać uznana za nieważną. Nie jest to także podstawa do odstąpienie od umowy (po upływie 14 dni od zawarcia umowy).

W określonych przypadkach niepodanie w formularzu informacyjnym jakiegoś elementu obligatoryjnego (wymienionego w art. 13 ustawy o kredycie konsumenckim) lub udzielenie błędnej informacji może uprawniać konsumenta do uchylenia się od skutków prawnych umowy, ze względu na wadę oświadczenia woli (art. 84–88 KC).

Kredytodawca lub pośrednik kredytowy, który nie dopełnia obowiązków określonych w art. 10 ust. 1, art. 11, art. 12 oraz art. 13 ust. 1–2 ustawy o kredycie konsumenckim, może także zostać pociągnięty do odpowiedzialności publicznoprawnej za stosowanie praktyki naruszającej zbiorowe interesy konsumentów (art. 24 ust. 2 pkt 2 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów) .

„(…) praktyką naruszającą zbiorowe interesy konsumentów jest m.in. proponowanie konsumentom nabycia usług finansowych (w tym kredytu konsumenckiego), które nie odpowiadają potrzebom tych konsumentów ustalonym z uwzględnieniem dostępnych przedsiębiorcy informacji w zakresie cech tych konsumentów lub proponowanie nabycia tych usług w sposób nieadekwatny do ich charakteru.”

Czech Tomasz, Kredyt konsumencki. Komentarz,
wyd. II, WKP 2018, komentarz do art. 11, Nb. 26.

Jeżeli zaś chodzi o odpowiedzialność indywidualną kredytodawcy to, w przypadku, gdy zawiera on z konsumentem umowę o kredyt konsumencki z rażącym naruszeniem wymagań, jakie wynikają z art. 13 ust. 1–2 ustawy o kredycie konsumenckim (przekazanie informacji), może ponieść odpowiedzialność karną za wykroczenie (art. 138c § 1 KW). Jeżeli kredytodawca nie jest osobą fizyczną, odpowiedzialność taką ponosi osoba kierująca przedsiębiorstwem kredytodawcy lub osoba upoważniona w jego imieniu do zawierania umów z konsumentami, np. pośrednik kredytowy lub pracownik (art. 138c § 4 KW).

Pamiętaj, że jeżeli masz problem ze spłatą kredytu, możesz skorzystać z naszej pomocy. Wypełnij formularz – szybko się z Tobą skontaktujemy. Gwarantujemy najlepszą pomoc w sprawach kredytowych!

Informujemy, że wypełnienie i przesłanie formularza jest bezpłatne.